Σε αυτό το μεταφυσικό “αντάμωμα”, που αναφέρει ο συγγραφέας αντιλαμβανόμαστε ως Έλληνες την πολιτισμική συνέχεια της Φυλής μας. Τόσο απλά, τόσο όμορφα και ποιητικά, λύνονται τόσα πολλά. Σε αυτό το κείμενο θα αναφέρουμε τον μύθο που γέννησε τον χορό αλλά και την σημασία του πολιτισμού σήμερα.
Ο χορός πυρρίχιος ή πυρρίχη όρχηση, στην Κύπρο “πρόλις”, στην Μακεδονία “τελεσίας”, στην Κρήτη “ορδίτης” στη Θράκη “κλαβρισμός”. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση είναι ένας χορός ενόπλων που εκτελέστηκε πρώτη φορά στην Κρήτη από τους περίφημους Κουρήτες.
Για την ιστορία να αναφέρουμε τα ονόματα των Κούρητων, σύμφωνα με τον Απολλόδωρο τον Αθηναίο, ήταν ο Ηρακλής (όχι ο συνώνυμος ήρωας πατέρας των Μακεδόνων – θα ασχοληθούμε στο μέλλον), ο Ιασίων, ο Ίδας, ο Επιμήδης και ο Παιωναίος. Για να προστατέψουν τον νεογέννητο Δία καλύπτοντας τον ήχο του κλάμματος του. ο χορός δεν έχει κάποια περίπλοκη εκτέλεση, καθώς διέπεται από μια δωρικότητα με κινήσεις που προσομοιάζουν αυτές της μάχης και εστιάζουν στην αποτελεσματικότητα, αυτές οι κινήσεις ήταν η έκνευσις (στροφή προς τα πλάγια, γύρισμα), η ύπαξις (οπισθοχώρηση), η εκπήδησις εν ύψει (αναπήδηση, άλμα εις ύψος) και η ταπείνωσις (χαμήλωμα, κατέβασμα), ενώ τέλος το σχήμα του χορού είναι κυκλικό διότι εκεί βρισκόταν το βρέφος.
Αναφορές για τον χορό βρίσκουμε στα κείμενα του Ομήρου όπου στην πολιορκία της Τροίας, ο Αχιλλέας, πριν κάψει το νεκρό Πάτροκλο, χόρεψε τον Πυρρίχιο πάνω στην πλατφόρμα των καυσόξυλων πριν τον παραδώσει στη νεκρική πυρά όπως επίσης και όταν ο Πύρρος (γιος του Αχιλλέα) κάτω από τα τείχη της Τροίας, χόρεψε τον ίδιο χωρό, από τη χαρά του για το θάνατο του Ευρύπυλου! Στο διάλογό του “Νόμοι”, ο Πλάτωνας περιγράφει τον Πυρρίχιο χορό ως μια ειλικρινή έκφραση πολέμου, διαφορετική από τους ειρηνικούς χορούς, τονίζει την ευθύτητα και την ένταση των σωμάτων και της ψυχής των χορευτών, που εκδηλώνεται στην ευθυγράμμιση των άκρων τους. Εξαιρετικά σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πως πηγές αναφέρουν πως ο πυρρίχιος συνιστούσε κομμάτι της εκπαίδευσης των νέων Σπαρτιατών, παρουσιαζόταν σε εορτές όπως τα Διοσκούρεια και οι Γυμνοπαιδίαι. Ειδικά στη δεύτερη γιορτή όπου εορτάζονταν ο άριος Απόλλωνας, και ήταν αφιερομένη στους νεκρούς της Φυλής στη μάχη της Θυρέας.
Πιο πρόσφατα και συγκεκριμένα το 1985 ο Νίκος Γκάτσος στο ποίημα “Πυρρίχιος”, βάζει και αυτός το λιθαράκι του σε αυτήν την πολιτισμική συνέχεια παρακάτω το αγαπημένο μας απόσπασμα:
[…]Και δεν ήρθε ακόμα εκείνος // Της ελευθεριάς ο κρίνος // Να τσακίσει με τη φτέρνα // Τα φτερά του δράκοντα // Τρέμουν Μπογιάροι βρε // Κι Οθωμανοί // Το παλικάρι βρε //Τον Διγενή […] Βάλε το νερό στη γράνα // Για ν’ αρχίσει τον αγώνα // Με κοντάρι και σφεντόνα // Κι όταν ο καιρός γυρίσει // Κατά του Θεού την κρίση // Να σαρώσει απ’ τον αιώνα // Την γενιά του δράκοντα // Τρέμουν Χαζάροι βρε // Κι Αγαρηνοί // Το παλικάρι βρε // Τον Διγενή
Ακόμη και σήμερα, παρατηρούμε πως είναι ο αγαπημένος χορός των Ελλήνων, όχι άδικα καθώς “μιλάει” απευθείας στο συλλογικό ασυνήδειτο της Φυλής μας αφού μετουσιώνει όλα τα πιστεύω μας.
Ενδεικτικά να θυμίσουμε ότι ο χορός δεν έχει πρωτοχορευτή, είναι όλοι όμοιοι μεταξύ συντρόφων και συμπολεμιστών άρρικτα συνδεδεμένοι με το Αίμα της Φυλής. Σε κυκλικό σχηματικό χωρίς ορισμένη αρχή ή τέλος, υποδειλώνοντας ένα σώμα ή μεταφυσικά μπορούμε να πούμε μια ψυχή, που δεν τους χωρίζει τίποτα. Τα συνεχή ποδοβολιτά που προκαλούν οι εκτελεστές, είναι ένδειξη της πάταξης του θανάτου που συναντάμε σε αρκετούς πολεμικούς χορούς, που συνοδεύονται από πολεμικές κραυγές για να καταφέρουν ανύψωση του ηθικού. Και τέλος συνεχή επαφή με το έδαφος της πατρίδας, χωρίς άλματα, δείχνοντας σταθερότητα.
Στο χθες το σήμερα αλλά και το αύριο ο μόνος πολιτισμός που έχει δει το φως της μέρας, ο πολιτισμός της λευκής φυλής θριαμβέυει!
